نظافت در مدارس ژاپن توسط دانش آموزان! مدارسی بدون نظافتچی!

ژاپن! احتمالا با شنین اسم این کشور اولین چیزی که به جز فیلم های ژاپنی به ذهنتان می رسد نظم و ترتیب آن هاست. حتما شما هم توجه کرده اید که ژاپنی ها حتی در فیلم هایشان هم این نظم و ترتیب را حتی در رفتار عادیشان به مخاطب القا می کنند.

بدیهی است که این ویژگی ریشه در فرهنگ آن ها دارد و ما در این مطلب می خواهیم در رابطه با نظافت مدارس ژاپن صحبت کنیم اگر به فرهنگ این کشور علاقه مند هستید خواندن این مطلب را از دست ندهید چرا که قطعا برای شما بسیار جالب و البته تحسین برانگیز خواهد بود.

حتی اگر به این کشور علاقه ندارید هم خواندن این مطلب به شما خواهد گفت تا چه اندازه سیستم آموزشی ما و آن ها با یکدیگر فرق می کند.

ما این مطالب را از زبان فردی که به مدت 5 سال در دبیرستان های دولتی ژاپن کار کرده است برای شما نقل می کنیم.

مدارس بدون امتحان ژاپن

در ژاپن دانش آموزان تا سن 10سالگی در هیچ امتحانی شرکت نمی کنند و تنها مهارت های زندگی و اجتماعی را می آموزند. در مدارس به آن ها یاد می دهند که چگونه مهارت های اجتماعی خود را تقویت کنند، از حیوانات مراقبت کنند، به دیگران احترام بگذارند و از طبیعت مراقبت کنند. در این سن مسئولیت پذیری، خودکنترلی و عدالت به آن ها آموزش داده می شود.

نظافت مدارس در ژاپن بدون نظافتچی!

شاید برایتان جالب باشد اما در ژاپن اصلا عجیب نیست که دانش آموزان مدارس و کلاس ها را خودشان نظافت می کنند! در واقع اصلا سرایداری وجود ندارد.

نمیدانم شما جزو کدام دسته از افراد هستید؟ احتمالا عده ای با شنیدن این موضوع می گویند: چه عالی! به خاطر همین است که بچه های ژاپنی انقدر منظم بار می آیند و در آینده موفق هستند اما دسته ی دیگری هم داریم که این موضوع چندان برایشان خوشایند نیست و خواهند گفت مگر بچه های مردم نظافتچی هستند؟

شما جزو کدام دسته هستید؟

دانش آموزان در ژاپن موظف هستند هر روز به مدت 15 دقیقه مدرسه خود را تمیز کنند از نظر ژاپنی ها و البته عده ی بسیار دیگری این کار یک مفهوم عالی را در بچه ها نهادینه می کند و از دوران کودکی به آنها می آموزد که فضای عمومی یک فضای مشترک است و همه مسئول حفظ آن هستند.

به گفته ی شخصی که چندین سال در مدارس ژاپنی کار کرده حتی عکس هایی که در فضای مجازی از دانش آموزان ژاپنی در حین نظافت منتشر شده است نیز گویای آن نیست که این مساله تا چه اندازه برای آن ها اهمیت دارد.

ژاپن به طور کلی کشور تمیزی است و یکی از مهم ترین دلایل آن آموزش این مساله به کودکان از سنین پایین است.

بچه ها ناهار خود را در مدرسه می خورند و بعد از آن خود مسئول جمع آوری زباله ها و تمیز کردن میز هستند. آن ها غذا را در کنار معلمشان میل می کنند تا ارتباط نزدیک تر و موثرتری بینشان شکل بگیرد.

نکته ی جالب تر اینکه برخی مدارس غذاها را خودشان می پزند و به کودکان آموزش می دهند که غذاهای آسان و سالم بپزند. البته روی صحبت ما در رابطه با غذا نیست بلکه در مورد آموزش است. این رویکرد اجتماعی به دانش آموزان کمک می کند تا استقلال، مسئولیت پذیری و اخلاق را بهتر یاد بگیرند.

نظافت مدارس ژاپن توسط دانش آموزان
نظافت مدارس در ژاپن توسط دانش آموزان

مزایای تحصیل در چنین سیستم آموزشی چیست؟

همانطور که گفتیم این یک راه عالی برای تسهیل فرهنگسازی است. بچه ها برای منافع مشترک به یکدیگر کمک کرده و با هم همکاری می کنند و نحوه انجام کار گروهی را نیز می آموزند.

البته توجه داشته باشید که تمیز کردن وظیفه ای است که بچه های ژاپنی موظف هستند آن را انجام بدهند و طبیعتا اینطور نیست که عاشق انجام دادن آن باشند، آن ها هم مانند تمام بچه های کره ی زمین علاقه دارند گاهی از زیر آن در بروند و به بازی کردن مشغول شوند اما روزی 15 دقیقه نظافت به آن ها می آموزد که دیگران مسئول تمیز کردن محل رفت و آمد آن ها نیستند. به علاوه اینکه بچه ها در هنگام تمیز کردن با دوستانشان نیز صحبت می کنند و انجام این کار چندان برایشان خسته کننده نیست.

تمیز کردن بهانه است! نظافت مدارس در ژاپن بهانه ای برای فرهنگسازی است

واقعیت این است که تمیز کردن بهانه است و اصل این عمل اهمیتی ندارد بلکه برای ژاپنی ها این مهم است که به وسیله ی این فعالیت چیزی فراتر از تمیزی را به بچه ها بیاموزند.

واقعیت این است که به آنها آموزش داده می شود که به عنوان یک تیم در مراقبت از محیط خود تلاش کنند. این کودکان وقتی بزرگتر می شوند همچنان به فضای اطراف خود احترام می گذارند و از آن مراقبت می کنند. آنها هرگز این عادت خوب را فراموش نمی کنند. وظیفه تمیز کردن فقط ابزاری است برای آموزش یک عادت به آنها.

معلم سابق ژاپن چه می گوید؟

مایکل آسلین، معلم سابق انگلیسی در ژاپن در این رابطه می گوید: “مدرسه فقط برای یادگیری یک کتاب نیست، بلکه در مورد یادگیری نحوه تبدیل شدن به عضوی مسئولیت پذیر در جامعه است.” هدف مدرسه دولتی آموزش در همه جنبه هاست، نه فقط کتاب آموزی.

آنها قرار است برای زندگی تربیت شوند و در آینده هیچ کس نمی تواند ذهن آن ها را پاکسازی یا تغییر دهد بنابراین بهتر است این کار را همین الان یاد بگیرند.

نظافت مدرسه توسط دانش آموزان ژاپنی

پیشنهاد تکمیل کننده

این فوق العاده است که به دانش آموزان در سنین پایین آموزش داده می شود که از محلی که هر روز استفاده می کنند مراقبت کنند. این به آنها می آموزد که مسئولیت فردی در قبال جامعه ای که در آن هستند دارند اما به هر حال مشکلی که می تواند وجود داشته باشد این است که به هر حال کودکان کودک هستند و نمی توانند مانند یک نظافتچی حرفه ای به تمیز کردن مدرسه بپردازند بهتر است در کنار این آموزش و فرهنگسازی یک نظافتچی نیز به آن ها کمک کند تا به لحاظ بهداشتی دچار مشکل نشوند.

همچنین به جهت اینکه کار با مواد تمیزکننده و ضدعفونی کننده ممکن است باعث ایجاد حساسیت و ناراحتی های تنفسی و پوستی شود توصیه می کنیم به جهت ضدعفونی از دستمال نانو به جای وایتکس و سایر شوینده ها استفاده شود. این دستمال ها قابلیت ضدعفونی سطوح تا 99% را دارا هستند و تنها کافیست کمی مرطوب شوند.

پیام ژاپنی ها برای والدین سراسر دنیا

به نظر می رسد اگر در ایران چنین شرایطی در مدارس برپا شود عده ی زیادی از والدین اعتراض می کنند که چرا مدرسه از فرزندان دلبند آن ها کار می کشد؟ البته چیزی که مشخص است این است که شاید خود مدارس و مسئولان مربوطه نیز توانایی پیاده سازی چنین سیستمی را به نحو صحیح و اصولی نداشته باشند و به جای فرهنگسازی در نقطه ی مقابل عمل کنند!

اما در هر صورت پیام ژاپنی ها برای والدین و مسئولان سیستم آموزشی در سراسر دنیا بسیار زیباست. بچه ها در همه جای دنیا در هر خانواده ای که به دنیا آمده باشند نیاز به آموزش دارند. آموزش نه تنها وسیله ای برای رشد هوش آنها بلکه برای تبدیل شدن به یک فرد مفید نیاز است.

انسانی که به انسان های دیگر و طبیعت اهمیت می دهد بسیار ارزشمند است. زمان رفتن به مدرسه یک دوره عالی در زندگی فرزندان ما است. مدرسه جایی است که آنها مهارت ها، عادات و تجربیات جدیدی را می آموزند، بنابراین ما به آن ها برای لمس این تجربیات کمک کنیم.

ما به عنوان والدین باید یک دقیقه برای ارزیابی این روش در آموزش فرزندانمان وقت بگذاریم و با خودمان فکر کنیم که واقعا کدام سیستم آموزشی بهتر است؟ ما باید درک کنیم که آنها باید محترم، مسئولیت پذیر و عدالت محور بار بیایند.

هیچ فایده ای ندارد که فقط هوش فرزندانمان را تقویت کنیم، از آن ها یک انسان تک بعدی بسازیم و هیچ تلاشی برای آموزش انسانیت به آن ها نکنیم.

شاید ما نمی خواهیم فرزندانمان را در حال نظافت و شست و شو ببینیم، اما مطمئناً می خواهیم که آنها به افراد خوبی تبدیل شوند. به یاد داشته باشید که خود عمل مهم نیست، بلکه نتیجه نهایی مهم است.

کشور ما در این زمینه به شدت نیاز به فرهنگسازی دارد کافیست تا در اعیاد و مراسمات سری به محله های پر رفت و آمد بزنید و حجم زباله و ظروف یکبار مصرف را روی زمین ببینید، تنها کاری که می توانیم انجام دهیم این است که دعا کنیم حتی بچه های ژاپنی هم در آن ایام از ایران بازدید نکنند!

1 دیدگاه

  • این امر بسیار عالی است .من که دهه شصتی هستم این امر در مدرسه تجربه کردم و به صورت نوبتی روزانه سه نفر کلاس را تمیز می کردند ان هم آخر وقت تا هیچ کس مزاحم نباشد و همچنین به می توان خانه رفت و دوش گرفت / دانش آموزها هم به دلیل اینکه در نظافت کلاس دخیل بودند خیلی رعایت می کردند/ این تجربه باعث شد که در طول دوره کاری از آن استفاده کنم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *